Borsaya Yeni Başlayanlar İçin Temel Rehber: Borsa Nedir ve Nasıl Yatırım Yapılır?

📈 Borsa Nedir? Temel Kavramlar ve İşleyiş Prensipleri

Borsaya giriş yaparken aynı zamanda yatırım dünyasını da keşfetmeye “Borsa Nedir?” sorusuyla başlayalım. Borsa, yatırım araçları için düzenlenen bir piyasadır. Şirketlerin kurumsal ve bireysel yatırımcılara sunduğu hisse senetleri ve borsa yatırım fonlarının alım satımları borsada yapılır. Dilediğin zaman borsa saatleri için hisse ve borsa yatırım fonu işlemlerini Slayz’dan hızlıca gerçekleştirebilirsin.

Borsayı uçsuz bucaksız bir okyanus gibi düşünebilirsin. Tıpkı bir okyanusun içinde yaşayan pek çok farklı tür deniz canlısı gibi borsada da çok sayıda terim ve teknik bilgi olduğunu unutma. Şimdi borsaya giriş yaparken işine yarayacak temel kavramlardan birkaç tanesine bakalım.

• Hisse Senedi: Bir şirketin ortaklarına o ortaklıktan olan paylarını belgelemek amacıyla verdikleri kıymetli evrakların tümüdür.
• Lot: Borsadaki işlem birimidir.
• Likidite: Finans araçlarının kısa sürede ve kolaylıkla nakde dönüştürülebilme özelliğidir.
• Endeks: Borsada işlem gören hisse senetlerinin belli zaman dilimindeki değişimlerini ölçen göstergelerdir.
• Portföy: Yatırımcının elinde bulunan finansal araçların toplam değerini ifade eder.
• Volatilite: Piyasa fiyatlarındaki oynaklığa denir. Volatilite fiyat dalgalanması olarak da ifade edilir.
• Arz: Şirketlerin mal veya hizmetlerini belli bir fiyattan satışa sunma isteğidir.
• Talep: Yatırımcının ürüne gösterdiği satın alma arzusu anlamına gelir.
• Emir: Borsada işlem isteğine emir denir. Bir işlem için anında veya daha sonra yapılmak üzere emir verilebilir.

Borsa öğrenmek istiyorsan borsanın işleyiş prensiplerini de bilmen gerekiyor. En basit hâliyle borsa arz ve talep ikilisiyle ilişkilidir. Arz ve talep dengesi yatırım araçlarının fiyatını da belirler. Borsa hakkında merak ettiğin her şey için Slayz’dan destek alabilirsin.

💸 Borsa Çeşitleri ve Yatırım Ürünleri

Dünyada en çok işlem gören borsa ABD merkezli New York Menkul Kıymetler Borsası’dır. Onu yine ABD merkezli Nasdaq izler. Türkiye’de faaliyet gösteren tek borsa ise BİST yani Borsa İstanbul’dur. #Halka arz olan yerli şirketler için burada işlem yapılır. Bu bilgiler borsaya giriş yaptığında yatırım planı oluşturman için yardımcı olabilir.

Borsa hakkında araştırma yaparken borsa türleriyle de karşı karşıya kalabilirsin. Borsanın işlem gören yatırım araçları ve işlem şekillerine göre çeşitlere ayrıldığını bilmende fayda var. O hâlde borsa çeşitlerini şöyle detaylandıralım:

• Vadeli İşlem Borsası: Kuruluş amacı yatırımcıyı riskten koruma ve risk dengelemesi yapmaktır. Bir malın planlanan tarihte, belli fiyat üzerinden teslim edilmesi amacıyla yapılan vadeli işlem sözleşmelerinin el değiştirdiği borsalardır.
• Seçmeli İşlem Borsası: Bu borsa türü hisse sahibine elindeki kıymeti planlanan tarihte belirli fiyattan alma ya da satma hakkı tanır. Hisse sahibinin geçen süre içinde elinde bulunan kıymetli kâğıdın değeri arttıysa opsiyon alma, değer kaybı varsa opsiyon satma olanağı elinin altındadır.
• Altın ve Kıymetli Maden Borsaları: Yatırımcıların altın ithalat ve ihracatını kolaylaştırma düşüncesiyle kurulmuştur. İstanbul Altın Borsası ismiyle faaliyetine başlayan bu kanal varlığını Borsa İstanbul çatısı altında sürdürmeye devam ediyor.

Borsada yatırım yapmayı düşündüğünde pek çok ürün seçenekleriyle karşılaşacaksın. Risk alma eğilimine uygun olarak tercih edebileceğin yatırım araçlarıysa şunlardır:

• Hisse Senetleri: İstediğin şirkete ait hisse senedini alabilirsin. Hisse senedi aldığında şirketlerin değer artışından kazanç elde edersin.
• Tahvil: Devlet ve şirketler tarafından sunulan borçlanma aracı da denebilir. Yatırımcıdan borç almak için tahvil ihracı denilen işlem yapılır. Yatırım ürünü olarak tahvil alarak faiz geliri kazanabilirsin.
• #Yatırım Fonları: Hisse senedi gibi alım satım yapabileceğin birleştirilmiş yatırım menkul kıymetleridir.

✔️ Borsa İstanbul ve BİST 100, BİST 30 Gibi Öne Çıkan Endeksler

BİST ismiyle bilinen Borsa İstanbul Türkiye’nin en büyük borsa piyasasıdır. Bu piyasa içinde öğrenmen gereken önemli bazı endeksler de bulunuyor. Kavramana yardımcı olmak için önce bu endeksleri kısaca şöyle özetleyebiliriz:

• #BİST 100 Endeksi: Türkiye’nin ekonomik durumunu yansıtmak için gösterge olarak da nitelendirilir. Bu endeks Borsa İstanbul’da piyasa değeri ve ticaret hacmi en yüksek 100 şirketi kapsar.
• #BİST 50 Endeksi: Borsa İstanbul’da işlem gören yüksek hacimli 50 şirketin hisse senedinin göstergesidir.
• #BİST 30 Endeksi: BİST 50’ye oranla daha küçük grubu yansıtan bu endeks piyasadaki 30 büyük şirketin hisselerinden oluşur.
• BİST Banka Endeksi: Yalnızca bankacılık sektöründe hizmet veren şirketlerin hisse senetlerini içerir.
• BİST Sanayi Endeksi: Borsa İstanbul’da yer alan sanayi şirketlerinin #hisse senetlerini kapsar.
• BİST Hizmetler Endeksi: Hizmet sektöründe aktif olan firmaların hisse senetlerini içerir.
• BİST Mali Endeks: Finansal hizmetler alanında faaliyetlerini sürdüren şirketlerin hisse senetlerini kapsar.

✔️ Popüler Yurt İçi ve Yurt Dışı Hisseler✔️ Popüler Yurt İçi ve Yurt Dışı Hisseler

Çok sayıda yurt içi ve yurt dışı hisse senetleri var. İstediğin hisse senedi için hemen Slayz üzerinden yatırım yapabilirsin.

💲 Borsada Hisse Almak ve Satmak

Borsada hisse alıp satman çok kolay. Öncelikle Slayz üzerinden hızlıca yatırım hesabı açman gerekir. Hesap açtığın zaman dilediğin zaman hisse senedi alıp satabilirsin.

Hisse alım satımı yaparken şunları bilmende fayda var:

• Yatırım yapmadan önce şirketin genel durumu hakkında detaylı araştırma yapabilirsin. Firmaların finansal durumu hisse alım satım kararını etkileyebilir.
• Borsa konusunda bilgisine güvendiğin kişilerden destek alabilirsin. Etkili tavsiyeler senin için yol gösterici olabilir, bilmediğin konuları da rahatlıkla öğrenebilirsin.
• Riski en aza indirmek için yatırımı çeşitlendirmek mantıklı olabilir. Bu sayede daha az kayıplar yaşayabilirsin.

📌 Borsada Kazanç Sağlama Yöntemleri

Borsadan para kazanmak için borsa dünyasına tamamen hâkim olman önemli. Bunun yanı sıra finansal okuryazarlığını artırmak için özveri ve sabırla çalışmayı sürdürmelisin. Teori ve pratiğini geliştirdikçe borsada birden fazla yöntemle kazanç elde etmen mümkün. Gel bu yöntemleri birlikte inceleyelim:

• Kısa Vadeli Yatırımlar: Kısa vadeli yatırımlarla kâr veya zarar elde edebilirsin. Bu işlemler riskli sayılsa da kâr sağlaman için doğru yatırım stratejilerini uygulaman gerekir.
• Uzun Vadeli Yatırım: Düşük riskli yatırımlardır. İstediğin hisse senedine veya birden fazla senetlere uzun vadeli yatırım yapabilir, temettü dağıtan şirketlerden temettü geliri ve değer artışı ele edebilirsin.
• Hisse Senedi Değer Artışı: Uzun vadeli yatırımlardan sayılır. Slayz’dan istediğin hisse senedini alıp değerinin artmasını bekleyebilirsin. Değer istediğin rakamlara ulaştığında satıp bu şekilde de kâr elde edebilirsin.
• Temettü Geliri: Bazı şirketler elde ettikleri kârın bir bölümünü yatırımcılara dağıtıyor. Yatırımcıya dağıtlan bu kâra temettü diyoruz. Temettü getirecek şirketlere yatırım yapman da düzenli gelir elde etmeni sağlar.

📝 Temettü (Kâr Payı) Nedir ve Nasıl Kazanılır?

Temettüden yukarıda kısaca bahsetmiştik. Dilersen biraz daha detaylandıralım. Temettü, bir şirketin elde ettiği kârdan belli bir oranı hisse senedi veya nakit olarak yatırıcımlara dağıtması anlamına geliyor. Hissedar sahip olduğu hisse senedi miktarına göre temettüden pay alabiliyor.

Bu noktada her firmanın temettü oranının birbirinden farklı olduğunu hatırlatalım. Bu oran firmaların yıl sonu bilançolarına göre belirleniyor. Bir şirketten temettü kazanmak için o şirketin hisse senedine sahip olman gerekiyor.

📉 Borsa Nasıl Takip Edilir? Analiz Araçları ve Platformlar

Borsa dinamiklerini izlemenin en kolay yolu Slayz. Slayz üzerinden dilediğin an borsa takibi yapabilir, detaylı analizlere kolaylıkla ulaşabilirsin.

✏️ Temel ve Teknik Analiz: Borsada Karar Alma Yöntemleri

Borsadan para kazanman için riskli yatırımlardan uzak durman gerekiyor. Hangi hisse senedinin kazanç sağlayacağına ise temel ve teknik analiz yöntemleriyle karar verebilirsin. “Nedir bu temel ve teknik analiz?” diye aklında soru oluştuysa şimdi onu yanıtlayalım.

• Temel Analiz Yöntemleri: Yatırım yapmak istediğin şirketin tüm finans yapısı, büyüme potansiyeli ve pazar içindeki rekabet avantajını detaylıca inceleyeceğin yöntemdir.
• Teknik Analiz Yöntemleri: Yatırım planladığın firmayla ilgili alım satım kararlarını grafikler üzerinden inceleyerek yapabileceğin analiz metodudur. Bu yöntemle şirketin fiyat hareketlerini inceleyip bu doğrultuda yatırım planlaması yapabilirsin.

❓ Sıkça Sorulan Sorular

Borsaya Hangi Bilgi Düzeyinde Giriş Yapılmalı?

Borsaya ne zaman giriş yapacağın tamamen senin kararın. Dilersen finans okuryazarlığını geliştirip borsaya adım atabilirsin. Bunun yanı sıra borsaya adım attıktan sonra finans bilgini teori ve pratikle ilerletmeyi de tercih edebilirsin.

Borsaya Minimum Ne Kadar Tutarla Giriş Yapılmalı?

Borsaya girmen için ihtiyacın olan minimum veya maksimum bir tutar yok. İstediğin miktarla yatırım yapmaya başlayabilirsin.

Borsa Ne Zaman Açılıyor ve Kapanıyor?

Borsada işlem saatleri ve açılış seansları farklı piyasalar için değişebiliyor. Slayz ile hem BİST hem #Amerika borsalarında yatırım yapabilirsin. Borsa açılış kapanış saatleri 09:40-18:10’dur. Amerika borsalarında işlem yapmak için de Türkiye saatiyle 17.30’daki açılışı beklemen gerekir. Kapanış ise 00.00’da gerçekleşir.