Ağırlıklı Ortalama Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

📊 Ağırlıklı Ortalama Nedir?

Ağırlıklı ortalama, belirli değerlere atanmış ağırlıkları göz önünde bulundurarak hesaplanan bir sayı olarak düşünülebilir. Ayrıca; bu yöntem, tüm değerlerin eşit önemde olmadığı durumlarda, basit ortalamaya kıyasla daha anlamlı ve doğru sonuçlar sunabilir.

Genel olarak, ağırlıklı ortalama istatistiksel bir teknik olarak değerlendirilir ve çeşitli alanlarda geniş bir uygulama yelpazesine sahiptir. Özellikle finans dünyasında sıkça kullanıldığını söylemek mümkündür. Örneğin, farklı miktarlarda ve farklı fiyatlarda satın alınan hisse senetlerinin ortalama maliyetini hesaplamak için bu yöntem tercih edilir. Özetlemek gerekirse, ağırlıklı ortalama birçok teknik analizin temel bir parçası olarak öne çıkar ve istatistiksel araçlar arasında en yaygın kullanılan araçlardan biridir.

📈 Ağırlıklı Ortalama Fiyat Nedir?

Ağırlıklı ortalama fiyat, piyasadaki koşulları anlamanızı sağlayan önemli bir göstergedir. Hisse senetleri, bazı seanslarda diğerlerine kıyasla daha yoğun işlem görür. Bu kavram, özellikle işlem hacminin en yüksek olduğu seanslar temel alınarak hesaplanır. Özetle, bir hisse senedinin en sık el değiştirdiği seansı ve bu süreçte oluşan fiyat aralığını ifade eder.

Bu oran, hisse senedinin bir sonraki seansta oluşacak fiyatı üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir ve aynı zamanda gelecekteki fiyat seviyesini de şekillendirir. En kısa vadede, bu fiyat genellikle hisse senetlerinin miktar ağırlıklı fiyatı olarak adlandırılır. Ağırlıklı ortalama fiyatın temelini açıkladıktan sonra, bu değerin nasıl hesaplandığı üzerinde durmak istiyoruz. Zira ağırlıklı ortalama fiyat, özellikle hisse senedi yatırımcıları için kritik bir rehber niteliği taşımaktadır.

📉 Ağırlıklı Ortalama Nasıl Hesaplanır?

Bu noktada, aklına “Ağırlıklı Ortalama Nasıl Bulunur” sorunun geldiğinin farkındayız. Ağırlıklı ortalama fiyatı hesaplama örneğine bakmadan önce, ağırlıklı ortalama formülü hakkında daha fazla bilgi edinelim

[∑ (wi*xi)] / (∑ wi)

Bu formülde, xi veri kümesindeki her değeri temsil eder

wi veri kümesindeki her değerin ağırlığıdır.

∑ sembolü toplam anlamına gelir.

Şimdi önce bir örnek kullanarak basit bir ağırlıklı ortalama fiyat hesaplayalım ve ardından bu formülü kullanarak bir örneği hesaplayalım.

Örneğin, üç gün için 102, 108 ve 110 TL'lik kapanış fiyatları verildiğini varsayalım. Üç günlük fiyatların basit ortalaması şu şekilde hesaplanabilir: (102 + 108 + 110)/3 = 106.67 Basit ortalama hesaplaması, üç gün önceki (n-2) fiyatın, en son kapanış fiyatı n kadar ortalamaya katkıda bulunduğunu ortaya koymaktadır. Yine de, yakın tarihli fiyatların önceki fiyatlara kıyasla daha önemli olduğunu savunan bazı teknik analistler de vardır.

Son fiyatların ortalama fiyat üzerindeki etkisini artırmak için en son fiyatlara atanan ağırlık artırılmalı ve daha eski fiyatlara atanan ağırlık azaltılmalıdır. Bu nedenle, bu durumda fiyatların basit ortalaması yerine fiyatların ağırlıklı ortalamasını alabiliriz.

Bonus Bilgi: Yeni halka arz edilen hisselerin fiyatları belirlenirken ağırlıklı ortalama hesaplamaları büyük önem taşımaktadır. Halka arz nedir? konusunu öğrenerek, bu süreci daha iyi kavrayabilirsin.

🧮 Ağırlıklı Ortalama Formülü

Ağırlıklı ortalama fiyat, hacim profili kavramı göz önüne alınarak aşağıda bahsedildiği gibi hesaplanır. 👇

Hacim profili, bir hisse senedinin piyasada hangi fiyattan kaç adet satıldığını ve nasıl işlem gördüğünü gösterir. Örneğin, hacim profilinde 5 ile 10 TL arasında farklı fiyatlardan 20 defa işlem görmüş bir hisse senedi, fiyat ve miktar açısından farklı aralıklarda sunulacaktır. Yani, tüm analizin sonunda, bu hisse senedinin en çok işlem gördüğü aralığın ortalaması bize ağırlıklı fiyatı verecektir. Hisse ortalama hesaplama da yatırımcıların bir hisse senedinin alım maliyetini belirlemek için kullandıkları yöntemlerden biridir.

Formüle göre ağırlıklı ortalama fiyatı hesaplamak için kullanılacak formül ∑(işlem fiyatı x işlem hacmi) / (toplam işlem hacmi)'dir. Bu formüldeki tüm parametreler, ilgili kavramın aralığını doğrudan değiştirmektedir.

🤓 Ağırlıklı Ortalama ve Basit Ortalama Arasındaki Fark Nedir?

Ağırlıklı ortalama fiyat, basit ortalamayla kıyaslandığında daha fazla temsiliyet özelliğine sahiptir. Bu nedenle belirli fiyat seviyelerinde işlemlerin daha yoğun olduğu veya tarih önceliğinin teknik analizde aynı öneme sahip olmadığı durumlarda daha doğru sonuçlar üretebilir.

💰 Borsa Yatırımlarında Ağırlıklı Ortalamayı Kullanmanın Avantajları Nelerdir?

• Yatırım kararının desteklenmesi için güvenilir ve eksiksiz veri sağlar.
• Gerçekleşen işlem hacmini göz önünde bulundurarak piyasanın genel eğilimiyle ilgili bilgi verir.
• Hacim ve fiyat arasındaki ilişkiyi analiz ederek risklerin azaltılmasına yardımcı olur.
• Hem günlük eğilimleri hem de uzun vadeli piyasa eğilimlerini daha kolay bir şekilde görmeyi sağlar.
• Portföydeki çeşitli varlıkların ağırlıklarının daha verimli bir şekilde değerlendirilmesini sağlar
• Tam analiz, şirketlerin FAVÖK'ünü veya varlık büyüklüğünü de kapsayabilir.

⚖️ Ağırlıklı Ortalama Fiyatın Etkileri Nelerdir?

Ağırlıklı ortalama, basit ortalamaya göre daha yüksek bir temsiliyete sahiptir. Bu yüzden, bazı fiyat seviyelerinde işlem yoğunluğunun daha belirgin olduğu veya teknik analizde tarih önceliğinin aynı öneme sahip olmadığı durumlarda daha gerçekçi olabilir.

📖 Ağırlıklı Ortalama Hesaplama Yöntemleri

"Borsa piyasasında ağırlıklı ortalama ne anlama geliyor?" diye merak ediyor olabilirsin. Borsada ağırlıklı ortalama belirli bir zaman dilimindeki fiyat oluşumlarının miktar ağırlıklandırması ile ortalaması alınarak bulunan ortalama fiyat anlamına gelir.

Bu arada; borsada işlem yapan bir yatırımcının, tüm bir hisse senedi aynı anda satın alınmadığı ve hepsi aynı anda satılmadığı sürece, ortalama satın alma maliyeti veya ortalama satış fiyatını kullanarak uygun doğrulukla farklı zaman dilimlerinde (veya farklı yatırım araçlarında) başka seçeneği yoktur. Bunu yapmak için, farklı fiyatlarda edinilen hisse senedi sayısını çarpa. Yatırımcı, bu fiyatları birbirine ekler ve ardından toplam değeri toplam hisse senedi sayısına böler.

Bir yatırımcı borsada 15 TL'den 120 lot hisse senedi, 18 TL'den 80 lot hisse senedi ve 14 TL'den 200 lot hisse senedi satın alır. Ağırlıklandırılmış ortalama maliyet şu şekilde hesaplanır:

(15×120)+(18×80)+(14×200)÷(120+80+200) = 15.10

Bu hesaplamaya göre yatırımcı için hisse başına ortalama maliyet 15.10 TL olarak belirlenir. Yatırımcı bu yöntemle çeşitli fiyatlardan yapılan satın alımları daha gerçekçi bir şekilde değerlendirebilir.

Bu yöntem yalnızca maliyet hesaplamalarında uygulanmaz, bunun çok daha fazla uygulaması endeks hesaplamalarına kadar uzanır. Endekslerin hesaplanmasında kullanılan ağırlıklandırma faktörlerinde aynı olmayabilir. Örneğin, BIST 100 endeksleri bileşenlerindeki hisselerin gerçek dolaşım hacimlerine göre hesaplanır; bu faktörleri ağırlıklandırmak için hisse senedi piyasa değerleri kullanılır. Öte yandan, Dow Jones endeksini hisse senedi fiyatlarının doğrudan ağırlıklandırılması ile hesaplar; bu durumda piyasa değerleri dikkate alınmaz. Bu farklılıklar endekslerin yapısına ve yatırımcılara ilettikleri mesaja yansıyabilir.

Slayz App’in bu yazısında seni ağırlıklı ortalama konusunda bilgilendirmeye çalıştık. Unutma, ağırlık ortalama biz fark etmesek de hayatımızın içerisinde ve her an karşımıza çıkabilir!