📟 Parite Nedir, Nasıl Hesaplanır?

💵 Parite Nedir? Döviz Kurlarında Paritenin Tanımı ve Önemi

Yatırım ve finans dünyasını keşfetmeye başladıysan parite kavramıyla karşılaşmışsındır. Parite en basit haliyle iki farklı para biriminin birbirine karşı değeri anlamına geliyor. İstersen bunu somut bir örnekle açıklayalım. Euro dolar paritesi 1.10 diyelim. Bu ifadeden 1 euronun 1.10 dolara eşit olduğu sonucuna ulaşabiliyoruz.

Örnekten yola çıkarak şu bilgiyi de ekleyelim. Parite değişken bir değer. Dünya genelindeki ekonomik gelişmeler, piyasa dinamikleri ve merkez bankası politikaları parite değerini etkileyebiliyor. 

Gördüğün gibi parite değeri yatırımcılar açısından son derece önemli. Özellikle döviz alım satımı yapmak istiyorsan pariteyi iyi anlaman gerekiyor. Şimdi döviz işlemleri yada Forex üzerinden işlem yaptığını düşünelim. Parite takibiyle gelecek fiyat iniş çıkışlarını tahmin edebilir, bu yöntemle daha doğru analizler yapabilirsin. Ayrıca parite değişimlerinden de kazanç sağlayabileceğini unutma. 

Yatırım planlayanların takip etmesi gereken değerlerden parite ülkeler açısından da önemli. Bir ülkenin para biriminin başka ülkeninkine karşı değerini gösteren bu kavram milletlerarası ticari ve ekonomik ilişkilerde de etkili unsurlar arasında yer alıyor. 

🧾 Parite Çeşitleri: Majör, Minör ve Egzotik Pariteler

İki ülkenin para birimi için alım satım veya takas işlemi yapılırken parite değeri belirleniyor. Finans piyasalarında ise üç tür parite çeşidi var. Bu türler hesaplamaya konu olan ülkelerin para birimi ve işlem hacimlerine göre ayrılıyor. Şimdi parite çeşitlerine ve anlamlarına bir bakalım.

Majör Parite

Dünyada en çok işlem gören para birimlerinin birbirine karşı olan değeri anlamına geliyor. Euro/Dolar, Cad/Chf ve Gbp/Jpy’yi bunlara örnek gösterebiliriz. Eğer aynı ülke içinde bir dolar ve bir euro aynı satın alma gücüne sahipse iki para birimi arasındaki paritenin aynı oranda olduğundan söz edebiliriz.

Majör parite ülkeler arası finans konusunda da önemli rol üstleniyor. Bu kavramın özellikle uluslararası ticaret işlemleri ve küresel döviz alım satımlarının doğru yapılması iyi anlaşılması gerekiyor.

Minör Parite

İşlem hacmi yüksek olan ve sık işlem gören para biriminin daha az işlem yapılan para birimlerine olan değerine minör parite diyoruz. Euronun en çok işlem gören değerler arasında olduğundan bahsetmiştik. Bu örnekten yola çıkarak euronun Türk lirasına karşı değeri minör parite anlamına geliyor.

Dolar, euro veya başka bir para biriminde yatırım yapmak istiyorsan minör pariteyi takip edebilirsin. Yatırım işlemlerin için döviz piyasalarını takip edebilir, hisse senetleri ve yatırım fonları gibi farklı yatırım araçlarıyla portföyünü çeşitlendirebilirsin. Daha fazla yatırım seçeneğini keşfetmek için hemen Slayz App’i indirebilir ve yatırım dünyasına giriş yapabilirsin.

Egzotik Parite

Egzotik parite, en çok işlem gören para birimleri dışında kalan ve genellikle gelişmekte olan ülkelerin para birimlerini içeren, yüksek risk taşıyan döviz kurları grubudur. Bu grupta yer alan para birimleri, görece daha riskli kabul edilen ülkelerin ekonomilerine bağlı olduğu için dalgalanmaları yüksek olabilir. Değerleri hızla değiştiğinden, yatırımcılar tarafından daha az tercih edilir.

📝 Parite Nasıl Hesaplanır? Adım Adım Rehber

Yatırım yapmak istediğinde döviz parite hesaplamayı da bilmen gerekiyor. Peki parite hesabı nasıl yapılıyor bir bakalım.

Parite baz ve değişken döviz diye tanımlanan iki para değerinin birbirine bölünmesiyle hesaplanıyor. Bunu somut bir örnekle açıklayalım.Diyelim ki 1 Amerikan doları (USD) 1,2 A para birimi değerinde ve 1 B para birimi 0,5 Amerikan doları (USD) değerinde. Bu durumda, A para birimi baz döviz, B para birimi ise ikincil para birimi olarak kabul edilir. Pariteyi bulmak için B'yi A'ya bölelim.

• B para birimi = 0,5 USD
• A para birimi = 1,2 USD

Pariteyi hesaplamak için:

1 B / 1 A = 0,5 USD / 1,2 USD = 0,4167

Bu durumda, A para birimi ile B para birimi arasındaki parite 0,4167 olarak hesaplanır.

Bu noktada en çok işlem gören euro dolar parite hesaplamasının da nasıl yapıldığını merak edebilirsin. Dolar euro parite hesaplaması da yukarıda örnekle açıkladığımız biçimde basit bölme işlemiyle yapılıyor.

✔️ Pariteyi Etkileyen Faktörler: Ekonomik ve Politik Unsurlar

Paritenin sabit değeri olmadığından, piyasa dinamiklerinin, finansal ve politik gelişmelerin bu değeri etkileyebildiğinden söz etmiştik. Ekonomik anlamda pariteyi değiştiren faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Merkez bankasının faiz kararları döviz kurlarını doğrudan etkiler.
• Ülkeler arası savaşlar, terör ve doğal afet gibi olaylar döviz kurlarına dolayısıyla parite değerine etki eder. 
• Temel ekonomiyi ilgilendiren cari açık, faiz ve enflasyon para biriminin değerinde birtakım değişimlere yol açabilir.
• Para birimlerinin arz ve talebi söz konusu olduğunda piyasa beklentisi, yatırımcı görüşü ve piyasa duyarlılığı da değişime etken sayılır.
• Enflasyon artışı bir ülkenin para biriminin değer kaybına neden olabilir.
• Bir ülkenin dış ticaret dengesi de parite değerini etkileyen unsurlardan biri. Eğer bir ülkede ihracat ithalattan fazlaysa o ülkenin para biriminin değeri artabilir.
• Toplumların ekonomik gelişmeleri de pariteyi etkileyen faktörler arasında yer alır. Ekonomik açıdan kuvvetli bir ülkenin parite değeri de yükselir.
• Aynı şekilde toplumların demografik özelliklerini de parite değeri için önemli nedenler arasında sayabiliriz. Örneğin yaşlıaşlı nüfusu yoğun ülkelerin tüketici davranışları ve harcama alanları da ona göre değişir. 

Bilinçli yatırım yapmak ve kazanç sağlamak için pariteyi etkileyen faktörleri göz önünde bulundurman gerekir. Tüm yatırım işlemlerini Slayz üzerinden kolay biçimde yapabilir, finans dünyasına dair gelişmelere hemen ulaşabilirsin.

❗ Parite ve Çapraz Kur Arasındaki Farklar Nelerdir?

Pariteyi anlatırken çapraz kurla arasında farkın ne olduğuna da bir bakalım. Paritenin bir para biriminin başka para birimi karşısındaki değeri anlamına geldiğinin altını çizdik. Üçüncü bir para birimine yer verilerek hesaplanan döviz kuruna ise çapraz kur diyoruz. 

En basit hâliyle örneklendirelim. Diyelim ki Tayland bahtı (THB) ve Güney Afrika randı (ZAR) paritesini hesaplayacağız. Çapraz kura göre bu işlemde THB/ZAR paritesi hesaplanırken üçüncü bir para birimi yani doları baz almamız gerekiyor.

📝 Parite İşlemlerinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Yatırımlarından kazanç elde etmek için risk analizini doğru yapman önemli. Yatırım kararını etkileyebilecek parite işlemleri söz konusu olduğunda dikkat etmen gerekenler ise şöyle: 

• Fiyat dalgalanmalarına dikkat etmen gerekir. Fiyatlardaki artışlar yüksek kazançlar elde etmeni sağlayabilir. Ancak riskin de aynı oranda yüksek olduğunu göz önünde bulundur.
• Parite işlemlerinde likidite durumuna da göz atmalısın. İşlem gören paritenin likiditesinin yüksek olması gerekir.
• Finans ve ekonomi takibini unutma. Parite işlemlerinde enflasyon ve faiz oranlarından haberdar olmak fayda sağlar.

📈 Parite Analizi: Yatırımcılar İçin Temel ve Teknik Yaklaşımlar

Parite analizi yaparken temel ve teknik olmak üzere iki ayrı metoddan yararlanabilirsin. Şimdi bu yöntemlerin detaylarını inceleyelim.

Temel analiz yönteminden fayda sağlamak istiyorsan para piyasaları, merkez bankası kararları ve siyasi gelişmeleri yakından takip edebilirsin. 

Eğer fiyat hareketleri için grafikleri baz alarak tahmin yürütmeyi tercih ediyorsan teknik analiz yönteminden yararlanabilirsin.

Kazançlı yatırımlar elde etmek için doğru analizlerle ilerlemen gerekiyor. Finansal becerini geliştirmek ve yatırımlarından kâr sağlamak için finansal okuryazarlığını geliştirmeyi de unutma.

🗒️ Parite Risk Yönetimi: Kur Dalgalanmalarına Karşı Stratejiler

Bir paranın parite değerinin belli etkenlere göre değişebileceğinden yukarıda söz ettik. Bu değişimler olumlu yönde olabileceği gibi yatırım açısından riskli durumlarla da karşı karşıya kalman mümkün. Risk yönetimi için kur dalgalanmalarına karşı uygulayabileceğin stratejiler şunlardır:

• Risk yönetimi deyince öncelikle stop-loss uygulamasından bahsedelim. Bu işlem zararla karşılaşırsan o kaybın belli seviyede kalmasını sağlıyor.
• Olası zararlardan ve belirsizlikten kurtulmana yardımcı olması için hedge&hedging stratejileri uygulayabilirsin. Bu stratejiyi uygulayarak riskli tutarın tersi yönünde aynı tutarı mevcut kâr zarara göre kilitleme olanağından yararlanabilir, zarara uğrama ihtimalini düşürebilirsin.
• Portföy çeşitlendirmesi yapmak da işine yarayabilir. Farklı paritelerde yatırım yapabilir, bu sayede kur dalgalanmaları karşısında dirençli durabilirsin.  

📉 Parite ve Forex Piyasası: İşlem Özellikleri ve Avantajları

Parite, Forex piyasasında da alınıp satılabilen değerlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Fiziki döviz işlemleri ile Forex piyasasında yapılan döviz alış ve satışları arasında önemli bir fark bulunmaktadır. Fiziki döviz işlemlerinde, paranın mutlak değeri alınır ve fiziksel bir değiş tokuş gerçekleşir. Forex’te ise bir para biriminin başka bir para birimine göre nispi değer farklılıklarına yatırım yapılır. Ancak, temel olarak her iki işlem de döviz birimleri arasında yatırım aracının kullanılması açısından benzerdir. Farklılıklar bulunsa da, fiziksel döviz işlemleri reel bir varlıkla gerçekleştirilirken, Forex işlemleri daha çok dijital ortamda ve yatırımcıların kısa vadeli değişim beklentilerine dayanır.

Forex piyasasında paritelerle işlem yapmanın sağladığı faydaları şöyle sıralayabiliriz:

• Forex piyasası hafta içi her gün 24 saat boyunca açıktır. 
• Otomatik emir özelliği de bulunur. Yani telefonuna veya bilgisayarına bağlı kalmadan istediğin seviyeden bekleyen emir verebilirsin.  
• Forex’te kaldıraç kullanma olanağı vardır. Bu işlem riskli olsa da, küçük miktardaki sermayenle bile yüksek oranda kâr elde etme şansın olabilir. Türkiye’de ise kaldıraç oranı 1:10 olarak uygulanmaktadır. Bu, 1 birim sermaye ile 10 birimlik işlem yapma imkânı tanır, fakat aynı oranda risk de taşır.

📱 Parite Takibi İçin Kullanılabilecek Araçlar ve Kaynaklar

Doğru yatırımlar için parite takibi yapman şart. Bunun için Slayz bir adım uzağında. Parite takibi yapmana yardımcı en güncel bilgilere kolaylıkla ulaşmak için cep telefonuna hemen Slayz’ı indir, gecikmeden yatırım yapmaya başla.